Middenoorontsteking (otitis media acuta)

Middenoorontsteking (otitis media), komt bij jonge kinderen veel voor. Ruim acht op de tien kinderen heeft voor het derde jaar één of meerdere keren een middenoorontsteking gehad. Het gaat gepaard met oorpijn aan de kant van het ontstoken oor en koorts.

Door druk van de kaak tegen het ontstoken oor is zuigen aan de borst of uit een fles pijnlijk. Hierdoor gaat de baby minder drinken.

Soms breekt een ontstoken oor zomaar door. Dat is te herkennen aan een wit-gelige nogal dikke uitvloed uit het oor. Soms wordt dit verward met oorsmeer. Dit is echter meestal bruin of geel van kleur.

Als een loopoor lang bestaat raakt de huid van de gehoorgang ook ontstoken en ontstaat er een uitwendige oorontsteking (otitis externa).

Ten gevolge van de oorontsteking krijgen vooral jonge kinderen bijkomende verschijnselen, zoals braken en diarree. Het kan dan worden aangezien voor een acute maagdarminfectie.

Door de hoge koorts kunnen jonge kinderen (6 maanden – 5 jaar) een koortsstuip krijgen.

Als complicaties kunnen uit een middenoorontsteking een ontsteking van het rotsbeen (mastoiditis), een hersenabces of een hersenvliesontsteking ontstaan.

Deze complicaties zijn zeldzaam, maar bij elk kind met een middenoorontsteking, of die deze recent heeft doorgemaakt en dat ziek is, hangerig is, koorts heeft of zich anders dan gewoonlijk gedraagt moet altijd met de mogelijkheid van een complicatie rekening worden gehouden.

Het is bekend dat bij een hersenabces geen tekenen van hersenvliesontsteking behoeven op te treden en er ook geen koorts bij aanwezig hoeft te zijn. Wel klagen kinderen dan over hoofdpijn en treden er neurologische verschijnselen op, zoals een afwijkend looppatroon, een valneiging of dergelijke altijd zéér serieus te nemen verschijnselen.

Als een middenoorontsteking geneest kan er vocht achter het trommelvlies blijven zitten. Dit wordt een glue ear genoemd. Vocht achter het trommelvlies leidt tot gehoor verlies. Blijft het lang bestaan dan is het plaatsen van trommelvliesbuisjes geïndiceerd.

Vaak begint een middenoorontsteking in aansluiting aan een gewone verkoudheid. Door de zwelling van het slijmvlies gaat de buis van Eustachius, die de verbinding vormt van het middenoor met de neus-keelholte dicht zitten.

Zoals overal in het lichaam waar iets wordt afgesloten leidt dit daarop tot een infectie.

Een vergrote neusamandel kan bijdragen aan de afsluiting. Bij een kind met recidiverende middenoorontstekingen zal daarom vaak ook de neusamandel worden weggehaald.

De meeste middenoorontstekingen worden door virussen veroorzaakt. Ook bacteriën die gewoonlijk in de luchtwegen voorkomen zijn verwekkers.

Bij een kind met recidiverende oorontstekingen, die blijven bestaan ondanks alle gebruikelijke maatregelen, moet worden gedacht aan een storing in de afweer. Met name lage gehaltes van het immunoglobuline type Ig A, kan de oorzaak zijn van frequente bovenste-luchtweginfecties.

Middenoorontsteking is gemakkelijk met een oorspiegel of oorlamp te zien. Vaak moet wel eerst wat oorsmeer worden weggehaald.